หลายคนอาจจะเคยเป็นตุ่มใสๆบนนิ้วมือ ตามง่ามมือหรือฝ่ามือ และมันสร้างความทรมานและลำบากใจให้กับผู้ที่เป็นไม่น้อย และหลายคนอาจจะคิดว่ามันเป็นสัญญานเตือนโรคร้ายหรือนั่นคือโรคผิวหนังชนิดหนึ่งหรือเปล่า สร้างความกังวลใจให้ไม่น้อยเลยทีเดียว แต่ทราบหรือไม่ว่าจริงๆแล้ว อาการตุ่มน้ำใสๆที่ขึ้นตามง่ามนิ้วมือ และฝ่ามือนี้เป็นอาการแพ้ชนิดหนึ่ง โดยมันจะชอบขึ้นในช่วงอาการร้อน และในช่วงที่ร่างกายเราไม่แข็งแรงพักผ่อนไม่เพียงพอ
ซึ่งตุ่มใสๆนี้มันเป็นตุ่มที่น่ารำคาญ ทำให้รู้สึกคัน เกาแล้วก็จะแดงถลอก หากเกาบ่อยๆก็บวมและอักเสบได้ จริงๆแล้ว “ตุ่มใสเล็กๆ” นี้คือ ผื่นผิวหนังอักเสบชนิดตุ่มน้ำใส Dyshidrosis คุณอาจจะไม่คุ้นกับชื่อนี้ ในความเป็นจริงแล้วมันคืออาการแพ้ชนิดหนึ่งนั่นเอง
เวลาเกิดอาการแบบนี้ ตุ่มใสๆจะขึ้นบริเวณมือหรือเท้า มันจะมีอาการคันในระดับที่ไม่เท่ากัน แต่สิ่งที่ตามมาร้ายแรงกว่า ถ้าไม่รักษา ประมาณ 1-2 สัปดาห์มันก็จะแห้ง ต่อมาก็จะถลอก ที่น่าเบื่อที่สุดก็คือ ไม่นานมันก็จะขึ้นมาใหม่ เป็นตุ่มๆไม่สวย หรือถ้ามันเกิดการติดเชื้อ ก็จะมีอาการมือบวม ปวด แย่ยิ่งกว่าเดิม
ตุ่มใสๆพวกนี้ ทำไมถึงขึ้นบนมือคุณได้? คุณหมอเองก็ไม่ทราบเหตุผลที่ชัดเจน น่าจะเกี่ยวข้องกับอะไรหลายๆอย่าง มือเท้าเหงื่อออกง่าย คนที่มีอาการตื่นเต้น เหนื่อยล้า ซึมเศร้า ระยะยาวจะมีตุ่มใสๆพวกนี้เกิดขึ้นได้ง่าย และคนที่มีอาการภูมิแพ้ เมื่อสัมผัสกับสารบางชนิดเช่นน้ำยาทำความสะอาด โลหะ หรือยาก็เป็นสาเหตุหนึ่งของอาการ
บางคนกลัวว่าตุ่มใสๆพวกนี้จะติดต่อกันได้ ปัญหานี้ไม่ต้องเป็นห่วงเพราะมันไม่ใช่แบคทีเรียหรือเชื้อไวรัส เพราะงั้นไม่มีการติดต่อใดๆทั้งสิ้น ถ้ารู้สึกว่าคัน ก็ไปซื้อยามาทา เดี๋ยวก็หาย
มาดูเคล็ดลับรักษาง่ายๆกันเลย
1. ถ้าตุ่มขึ้นมาแล้วคันสามารถใช้คาลาไมน์ทา
2. เมื่อเริ่มลอกก็ใช้ครีมที่มีส่วนผสมของ Conjugated estrogen (Premarin) เนื่องจากครีมชนิดนี้มีผลข้างเคียงน้อย แค่ใช้ตามที่แพทย์บอกก็ไม่มีปัญหาแล้ว โดยปกติแล้วทาประมาณ 3-5 วันก็สามารถควบคุมอาการได้ ซึ่งส่วนประกอบที่พบบ่อยคือ dexamethasone, hydrocortisone และ beclomethasone dipropionate ถ้ามีอาการลอกอย่างรุนแรง แล้วเกินอาการซ้ำไปมา คุณสามารถใช้ครีมที่ให้ความชุ่มชื้น ต้านอาการอักเสบ เพราะตอนนี้ผิวบริเวณนั้นจะอ่อนแอ มีโอกาสที่แบคทีเรียจะเข้าไปได้ง่าย ทำให้ต้องดูแลอย่างดี
3. ถ้าทำอย่างนี้แล้วยังรู้สึกคัน ก็อาจจะไปพบแพทย์เพื่อรับยาสำหรับรับประทาน เช่น chlorpheniramine หรือ cetirizine
ขณะกำลังรักษาก็มีสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญ
1. ห้ามเกาอย่างเด็ดขาด! เวลาตุ่มใสๆขึ้นจะคัน แต่ถ้าเกาจะยิ่งทำให้อาการแย่ขึ้น อาจมีอาการแทรกซ้อนได้ เพราะงั้นถึงคันก็ต้องทน
2. ดูแลทำความสะอาดมือและเท้าให้ดี ให้แห้งอยู่เสมอ ถ้าเหงื่อออกง่ายลองใช้แป้งเด็กช่วย คนที่มีอาการภูมิแพ้พยายามอย่าให้โดนน้ำ สบู่ ผงซักฟอก น้ำยาล้างจาน และอื่นๆ พยายามเปลี่ยนไปใช้ผลิตภัณฑ์ที่ใช้กับเด็กแทน จะได้ระคายผิวน้อยลง และควรจะใช้ครีมทามือ
3. หลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้เกิดภูมิแพ้ คนที่มีอาการนี้ซ้ำไปซ้ำมาสามารถเริ่มจากการปรับอาหารที่รับประทาน บันทึกสิ่งที่รับประทานทุกวัน เมื่อเจอสิ่งที่ทำให้ตนเองแพ้ บางคนมีอาการแพ้ Nickel Sulfate ซึ่งเป็นส่วนผสมที่อยู่ในสร้อย ต่างหู หรือฟันปลอม
4. ทำใจให้ผ่อนคลาย ตุ่มใสเหล่านี้มีความเกี่ยวข้องกับสภาพจิตใจ อย่านอนดึก ปรับตารางชีวิตให้ถูกต้อง ผ่อนคลาย แล้วอาการจะดีขึ้นมาก
แม้ว่าตุ่มใสๆเหล่านี้จะไม่ใช่โรคอันตราย และสามารถซื้อยามาทารักษาเองได้ แต่ก็ไม่ควรละเลย หากมีตุ่มใสๆแบบนี้เกิดขึ้นบนมือหรือเท้าของคุณ แนะนำให้พบแพทย์เพื่อรักษาจะดีที่สุด ส่วนตัว แอดมินลูกหมี ก็เคยเป็นอาการนี้ตอนแรกก็ตกใจคิดว่าตัวเองเป็นโรคผิวหนังเพราะคันมาก รีบไปพบแพทย์ แพทย์วินิจฉัยว่าเป็นอาการแพ้ อาจจะแพ้สารเคมี นึกได้ว่าก่อนที่จะมีตุ่มใสขึ้นนั้นได้ใช้มือบิดผ้าถูพื้นที่แช่น้ำยาถูพื้นหลายครั้งโดยไม่ได้ใส่ถุงมือ จึงเป็นไปได้ว่าอาจแพ้สารเคมีบางอย่างนั่นเอง และไม่ใช่โรคผิวหนังแบบที่คิด