ถ้าพูดถึงสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า
กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
และเป็นพระโสทรกนิษฐภคินีในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว คงไม่มีใครไม่รู้จักอย่างแน่นอน
พระองค์มีพระปรีชาสามารถในหลาย ๆ ด้าน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางด้านอักษรศาสตร์และดนตรีไทย
ซึ่งพระองค์ได้นำมาใช้ในการอนุรักษ์ ส่งเสริม
และให้การอุปถัมภ์ในด้านศิลปวัฒนธรรมของประเทศ
จากพระราชกรณียกิจในด้านศิลปวัฒนธรรมนี้
พระองค์จึงได้รับการทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายพระสมัญญาว่า
“เอกอัครราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย” และ “วิศิษฏศิลปิน” นอกจากนี้
พระองค์ยังทรงประกอบพระราชกรณียกิจในด้านต่าง ๆ เช่น ด้านการศึกษา
การพัฒนาสังคม โดยทรงมีโครงการในพระราชดำริส่วนพระองค์หลายหลากโครงการ
ซึ่งโครงการในระยะเริ่มต้นนั้น
มุ่งเน้นทางด้านการแก้ปัญหาการขาดสารอาหารของเด็กในท้องถิ่นทุรกันดาร
และพัฒนามาสู่การให้ความสำคัญทางด้านการศึกษาเพื่อการพัฒนาราษฎร
และวันนี้เราจะมาเปิดตำรับอาหารที่สมเด็จพระเทพฯ ทรงพระราชนิพนธ์
ลงเป็นไดอารี่ ด้วยลายพระหัตถ์ของพระองค์เอง ที่มีชื่อว่า "ครัวสระปทุม"
เป็นไดอารี่เล่มพิเศษประจำปี 2550
โดยภายในเล่มจะมีพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และ
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
ขณะทรงประกอบอาหารในวังสระปทุม นำเสนอทั้งรูปแบบภาษาไทยและภาษาอังกฤษ 4
สีทั้งเล่ม ซึ่งมี 10 เมนู ดังต่อไปนี้
เมนูที่ 1 ผัดพริกอ่อน
วัตถุดิบ
1. น้ำมันเมล็ดชาจากเมืองจีนถ้าไม่มีใช้น้ำมันพืช เช่นน้ำมันดอกคำฝอย
2. หัวหอมแดง
3. กระเทียม
4. กะปิ
5. ซีอิ๊วขาว
6. เหยาะน้ำส้มเพื่อให้รสแหลม และใส่น้ำตาลนิดหน่อย พริกขี้หนูอ่อนที่ยังไม่มีเม็ด(ต้องปลูกเอง)
7. หมู,กุ้ง
วิธีทำ
อันดับแรก นำหัวหอมแดง กระเทียม กะปิ ตำพอแหลก ตั้งกระทะให้ร้อน
นำเครื่องที่ตำไว้ ลงไปผัด ใส่กุ้ง ใส่หมู ตามด้วยพริกอ่อน ปรุงรส ด้วย
ซีอิ๊วขาว น้ำส้มสายชู และน้ำตาลทราย ผัดให้เข้ากัน จัดจานพร้อมเสิร์ฟ
เมนูที่ 2 ยาพอกหัวเด็กวันหนึ่งไปเฝ้าสมเด็จแม่ที่ห้องเครื่องทำขนมปังหน้าผักโขม ถวายรับสั่งว่าแห้งเกินไป ทูลถามว่า โปรดอย่างไร รับสั่งว่า สมัยก่อนคุณยายเคยทำให้ มีวิธีดังนี้
วัตถุดิบ
1. ผักโขมต้มบดละเอียด 1 ถ้วย
2. ใส่นม 2 ช้อนโต๊ะ เป็นนมข้นจืด
3. ใส่เนย 1 ช้อนโต๊ะ
4. เกลือ, พริกไทย
5. ใช้ทาขนมปังกรอบ โรยเนยแข็งขูด
วิธีทำ
นำผักโขมที่ต้มแล้วนำมาบดให้ละเอียด (โดยที่ไม่บีบน้ำในผักโขมออก) พอบดละเอียดเล้ว ปรุงรสด้วยเกลือ พริกไทย ใส่นม 2 ช้อนโต๊ะ เนย 1 ช้อนโต๊ะ คนให้เข้ากันจนเป็นเนื้อเดียว นำขนมปังกรอบ มาหั่นให้เป็นชิ้นตามยาว นำผักโขมที่สำเร็จแล้ว ทาลงบนขนมปังสัดส่วนประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ต่อ 1 ชิ้น โรยเนยแข็งขูดด้วยขั้นตอนสุดท้าย เป็นอุบายให้เด็กรับประทานผัก ได้โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน เกลือแร่ ใยอาหาร ทรงแรกว่า "ยาพอกหัวเด็ก" ใช้ทาขนมปังกรอบ โรยเนยแข็งขูด
เมนูที่ 3 กุ้งบ่อมรกต
วัตถุดิบ
1. กุ้งแม่น้ำ
2. สาหร่าย
3. เนยกระป๋อง
4. เกลือ
วิธีทำ
นำหินแกรนิตแบบที่ใช่ปูถนน (ไม่ขัดมันถ้าเคยใช้ปูถนนแล้วจะดีเป็นพิเศษ) เผาบนเตาถ่านจนร้อนจัด หยอดเนยลงไปบนหินให้ทั่วโรยเกลือ นำสาหร่ายที่ล้างสะอาดแล้วว่างบนหิน วางกุ้งบนสาหร่าย กลับไปกลับมาจนสุก แล้วผ่ากุ้งตามยาว หยอดเนยลงบนเนื้อกุ้ง ยกขึ้นเสิร์ฟทันที รับประทานกับข้าวสวย ใส่น้ำปลามะนาวพริกกระเทียม
เมนูที่ 4 มัตสยาเกษียรสมุทร (ปลาช่อนอบ)
วัตถุดิบ
1. ปลาช่อนแล่เป็นชิ้นเอาก้างออก
2. นมสด (สำหรับแช่ปลา)
3. เนยละลาย 1 ช้อนโต๊ะ
4. เกลือ(สำหรับล้างปลา)
5. ขนมปังป่น
6. เนยแข็งขูด
วิธีทำ
นำเนื้อปลาช่อนที่แล่เรียบร้อยแล้ว แช่ลงในนมสด 1 ชั่วโมง เพื่อให้กลิ่นคาวปลาหายไป ต่อไปนำปลาขึ้นมาซับปลาให้แห้ง นำเนยละลายทาเนื้อปลาให้ทั่วทั้ง 2 ด้าน เสร็จแล้วนำมาชุปเกล็ดขนมปัง นำใส่จานอบ ให้เอาหนังปลาขึ้นด้านบน ขูดเนยแข็งโรยหน้าบนเนื้อปลา ให้เกิดกลิ่นหอม อบที่อุณหภูมิ 200 องศาเซลเซียส 25 นาที นำออกมาจัดจานพร้อมเสิร์ฟ
เมนูที่ 5 ผักโขมปั้นก้อนอบ